“Ik zal er straks niet meer zijn. Neem dan mijn hart. Mijn hart reist met jullie mee.”

Deze mooie woorden koos Teuny van Wijgerden uit voor haar overlijdenskaart. Ze symboliseren de vrouw die Teuny was en komen terug in haar laatste wens: een financiële bijdrage leveren aan kankeronderzoek. Zodat vrouwen met ovariumkanker in de toekomst hopelijk de behandelingen kunnen krijgen die voor haarzelf te laat kwamen. Haar levenspartner Gertjan de Gier zorgt ervoor dat haar wens uitkomt en Teuny niet vergeten wordt.

Teuny van Wijgerden en Gertjan de Gier

Voor haar pensionering was Teuny bedrijfsarts, Gertjan werkte als verzekeringsarts. De twee leerden elkaar zo’n 40 jaar geleden kennen op de huisartsenopleiding in Utrecht. In februari 2018 werd bij Teuny uitgezaaide ovariumkanker geconstateerd. Het was al snel duidelijk dat ze een palliatief traject zou ingaan in het UMC Utrecht. Een grote operatie bood nog hoop, maar de cellen kwamen terug en tijdens de behandelingen werd Teuny resistent voor de chemotherapie en de aanvullende doelgerichte therapie. Ze overleed in oktober 2022. “Tijdens haar ziekte heeft Teuny zich verdiept in het onderzoek naar ovariumkanker om alles te weten over haar behandelmogelijkheden”, vertelt Gertjan. “Ze sprak veel met haar behandelend oncoloog en hoogleraar Els Witteveen van het UMCU. Ook ging ze naar het AVL om de publiekslezingen te volgen. Ze was met name geïnteresseerd in het onderzoek naar organoïden, miniatuurorgaantjes gemaakt van stamcellen, en hun toepassing bij de behandeling van kanker. Ze wilde graag een bijdrage leveren en stond hiervoor cellen af in het UMCU.”

Altruïstisch

Het was Teuny duidelijk dat er veelbelovende behandelingen in ontwikkeling waren voor de behandeling van ovariumkanker. “Ze besefte ook dat deze voor haar helaas te laat kwamen”, zegt Gertjan. “Toch wilde ze iets doen voor de vrouwen die dit na haar zou overkomen. Teuny was een intelligente, consciëntieuze en altruïstische vrouw. Een paar maanden voor haar dood besprak ze met mij haar wens om een flink bedrag bij te dragen aan kankeronderzoek. Ze heeft alles tot in detail geregeld en een heldere opdracht voor mij achtergelaten als executeur van haar testament.”

Double minutes

Teuny nam in haar testament twee legaten op: één voor het UMCU en één voor de AVL Foundation. Daarbij zou ze het mooi vinden als het geld in een samenwerkingsvorm besteed zou worden, omdat ze van beide ziekenhuizen onder de indruk was. Gertjan is in het UMCU en het AVL gaan praten en inmiddels is er een onderzoek gekozen. Dankzij de gift van Teuny kan de onderzoeksgroep van prof. dr. René Medema in het AVL gedurende twee jaar onderzoek doen naar double minute chromosomen. Hiervan is bekend dat ze vaak voorkomen in ovariumkanker. Ook is bekend dat double minutes kunnen zorgen voor het ontstaan van resistentie tegen kankerbehandelingen. De onderzoeksgroep zal screenings uitvoeren naar genen die essentieel zijn voor de overleving van cellijnen met double minutes. De rol van deze genen zal daarna onderzocht worden in cellijnen en organoïden van tumoren met double minutes. Hiervoor zijn organoïden beschikbaar vanuit de groep van Dr. Witteveen in het UMCU, afkomstig van patiënten met ovariumkanker. Waaronder misschien wel de cellen die Teuny zelf destijds afstond.

Niet vergeten

Gertjan: “Ik voel een grote verantwoordelijkheid om de wens van Teuny goed uit te voeren en van dit onderzoek weet ik zeker dat Teuny het zou goedkeuren. Het onderzoek gaat over ovariumkanker en resistentie, en het gebeurt in samenwerking. Dit alles past bij Teuny en haar wens voor de toekomst van anderen. Ik vind het daarbij een ontroerende gedachte dat ook de cellen van Teuny misschien gebruikt worden voor het onderzoek. Teuny heeft in de laatste maanden voor haar dood regelmatig tegen me gezegd dat ze bang was om vergeten te worden. Ik heb haar beloofd dat dit niet zal gebeuren. Met de keuze die is gemaakt voor dit onderzoek heb ik het gevoel dat ik deze belofte inlos. Bovendien heb ik gevraagd of haar naam aan het onderzoek verbonden kan worden en dat gaat gebeuren. Ook zo blijft Teuny voortleven.”

Voldoening

Gertjan is zeer tevreden met de manier waarop hij is ontvangen in beide ziekenhuizen. “Ik heb interessante gesprekken gehad en er volgt nog een kennismaking met de onderzoekers en een rondleiding in het laboratorium. Ook zal ik op de hoogte gehouden worden van de voortgang. Steeds denk ik dan: dit zou Teuny ook prachtig gevonden hebben. Ik had het haar gegund, maar de taak is mij toegevallen. Het is moeilijk om het UMCU binnen te lopen zonder haar, we zijn er zo vaak samen geweest. Ik schiet elke keer vol. Maar dit gaat niet over mij. Het gaat over Teuny. Ik ben alleen de boodschapper. Het geeft voldoening dat er een goede bestemming voor de legaten is gevonden. Teuny kijkt mee en zou dit ook mooi vinden.”

“Teuny was een wilskrachtige doorzetter”, zegt Gertjan tot slot. “Ze wilde doorleven, ondanks haar ziekte. Ze is steeds de dingen blijven doen waar ze zo van hield, zoals zingen, koken en bridgen. Ze haalde alles uit haar leven, deed tot op de laatste dag wat ze kon doen. En ook na haar dood leeft ze voort. Ze wordt niet vergeten. Haar hart reist met ons mee.”